ประวัติโรงเรียน
ประวัติโรงเรียนท่ายางวิทยา
โรงเรียนนี้กำเนิดขึ้นจากประชาชนชาวอำเภอท่ายาง ซึ่งมีความปรารถนาอย่างแรงกล้าที่จะให้มีชั้นเรียน ชั้นมัธยม ๔,๕ และ ๖ ในท้องที่อำเภอท่ายาง เพราะอำเภอนี้มีแค่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ (ม.๓) เป็นอย่างสูง จึงมีคณะกรรมการซึ่งเป็นตัวแทนของอำเภอท่ายาง ประกอบด้วยพระครูทัศนียคุณ เจ้าคณะอำเภอท่ายาง, นายไพ้ ผลศรัทธา กำนันตำบลท่าคอย, นายนิคม ทองเกิด สมาชิกสภาจังหวัด และ นายกระแส สุพานิช พ่อค้าชาวตลาดท่ายาง ทั้งสี่คนร่วมกันยื่นหนังสือต่อนายสง่า วิทยานุเคราะห์ นายอำเภอท่ายางและนายวีระ สร้อยระย้า ศึกษาธิการอำเภอท่ายาง มีความประสงค์ให้ทางอำเภอดำเนินการจัดตั้งโรงเรียนสังกัดกรมวิสามัญศึกษา โดยขอให้มีชั้นเรียนมัธยมศึกษาปีที่ ๔ ในปีการศึกษา ๒๕๐๒ และให้มีชั้นเรียนมัธยมศึกษาปีที่ ๕ และ ๖ ในปีถัดไปตามลำดับ ทั้งนี้คณะกรรมการจะร่วมมือ กับพ่อค้าประชาชนจัดสร้างอาคารเรียนชั่วคราวให้ในที่ดินสาธารณะซึ่งมีเนื้อที่ประมาณ ๘-๑๐ ไร่ พร้อมกับจัดอุปกรณ์การสอน มีโต๊ะ-เก้าอี้ของครูและนักเรียนให้อีกด้วย
ทางอำเภอจึงได้ดำเนินการขอจัดตั้งโรงเรียนมัธยมวิสามัญศึกษาตอนปลายไปจังหวัดเมื่อวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๐๒ เพื่อขอให้จังหวัดยื่นเรื่องไปยังกรมวิสามัญศึกษาต่อไป ครั้นเมื่อวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๐๒ หนังสือจังหวัดแจ้งว่าได้รายงานไปยังกรมวิสามัญศึกษาแล้ว ได้รับตอบรับว่ากรมวิสามัญศึกษาขัดข้อง เหตุด้วยไม่มีอัตราครู จึงขอให้ระงับเปิดเรียนในปีการศึกษา ๒๕๐๒ ให้รอในปีต่อไป
ครั้นเมื่อวันที่ ๒๔ มีนาคม ๒๕๐๒ นายอำเภอได้มีหนังสือยืนยันไปยังจังหวัดอีกครั้งหนึ่งเพื่อขอความกรุณาจากรมวิสามัญศึกษาให้อนุญาตเปิดเรียนในปีการศึกษา ๒๕๐๒ นี้ เพราะเกรงเรื่องปัญหาที่ดินและการเสียสละของพ่อค้าประชาชนซึ่งเตรียมไว้แล้วจะเปลี่ยนเป็นอื่น
เมื่อวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๐๒ หนังสือจังหวัดแจ้งว่ากรมวิสามัญศึกษาได้ดำเนินการให้กระทรวงศึกษาธิการพิจารณาอนุญาตการจัดตั้งโรงเรียนตามประสงค์แล้ว บัดนี้กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศจัดตั้งโรงเรียนในท้องที่อำเภอท่ายางโดยให้เปิดชั้นเรียนมัธยมศึกษาปีที่ ๔ จำนวน ๑ ห้องเรียน รับนักเรียนชาย-หญิงรวมกัน ขอให้โรงเรียนเตรียมการเปิดเรียนต่อไป
เมื่อวันที่ ๖ พฤษภาคม ๒๕๐๒ ทางอำเภอท่ายาง ซึ่งทำการแทนโรงเรียนนี้ ได้ประกาศรับนักเรียนทั้งชาย-หญิง เพื่อเข้าเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ จำนวน ๓๐ คน ถ้าเกินจะทำการสอบคัดเลือก แต่ปรากฎว่าหมดเขตรับสมัครมีผู้มาสมัครเรียนทั้งสิ้น ๒๓ คน
เมื่อวันที่ ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๐๒ หนังสือจังหวัดแจ้งว่าจังหวัดเห็นสมควรตั้งชื่อโรงเรียนมัธยมวิสามัญแห่งนี้เป็นการชั่วคราวว่า “โรงเรียนท่ายางวิทยา” และในระหว่างนี้ที่ยังไม่มีครูสังกัดมัธยมศึกษาประจำ จังหวัดจึงขอมอบให้ นายวีระ สร้อยระย้า ศึกษาธิการอำเภอท่ายาง รักษาการในตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนท่ายางวิทยาไปพลางก่อน
โรงเรียนนี้เปิดสอนเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๐๒ สถานที่เรียนแห่งใหม่นี้ยังไม่พร้อม จึงมาไว้ที่อาคารเรียนโรงเรียนท่ายางวิทยา(มัธยมสามัญศึกษา) โดยมีนายวีระ สร้อยระย้า วุฒิ ป.ป. ทำหน้าที่ครูใหญ่ และให้ครูโรงเรียนอื่นมาช่วยสอน คือนางสาวพาณี ยี่สาร พ.ม.,นายยงค์ นพคุณ พ.ม., นายผึ่ง ชื่นอารมณ์ พ.ม., นายสายหยุด บัวทอง พ.ม. และนายพัฒนวิทย์ ศรีประชา ป.กศ. มาช่วยสอนในบางวิชา
ต่อมาเมื่อวันที่ ๓ กรกฎาคม ๒๕๐๒ จังหวัดได้บรรจุครูกรมวิสามัญศึกษา ทำการสอน ๒ คน คือ นายวิชัย สุขอนันต์ และนายสถาน นันทวิสุทธิ์ ในตำแหน่งครูน้อย และเมื่อวันที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๐๒ จังหวัดได้ส่งตัวนายสัมฤทธิ์ อินทรไพโรจน์ วุฒิป.ป. ครูโรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี มารักษาการในตำแหน่งครูใหญ่ และเมื่อวันที่ ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๐๓ นายสัมฤทธิ์ อินทรไพโรจน์ได้รับคัดเลือกให้ไปศึกษาต่อ ณ วิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตร เป็นเวลา ๒ ปี ระหว่างนี้ทางอำเภอได้มอบให้นายวิชัย สุขอนันต์ รักษาการแทนครูใหญ่ไว้ชั่วคราว จนกระทั่งวันที่ ๑๑ สิงหาคม ๒๕๐๓ จังหวัดจึงแต่งตั้งนายขวน สามนคร ครูใหญ่โรงเรียนบ้านแหลมวิทยา มาดำรงตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนท่ายางวิทยา
ในปี ๒๕๐๔ การก่อสร้างอาคารเรียนได้เริ่มขึ้นโดยสภาจังหวัดเพชรบุรี ได้อนุมัติงบประมาณสร้างจังหวัดประจำปีงบประมาณ ๒๕๐๔ มาเป็นค่าก่อสร้างอาคารเรียน จำนวน ๑๐๐,๐๐๐.- บาท ทั้งนี้ด้วยความกรุณาของนายจาด อุสรัสยะนันท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบุรี และโดยการติดต่อของท่าน พระครูทัศนียคุณ เจ้าคณะอำเภอท่ายาง กับนายกระแสร์ สุพานิช คณะกรรมการโรงเรียน ได้ทำการวางพิธีวางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ ๑๔ มีนาคม ๒๕๐๔ โดยท่านผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธาน สร้างอาคารได้ยาว ๒๗ เมตร ได้หลังคาพื้นบน-ล่าง จังหวัดได้จัดสรรเงินส่วนจังหวัดให้อีก ๒๐,๐๐๐.-บาท สมทบกับเงินของประชาชนอีก๑,๘๐๐.-บาท ทำประตูหน้าต่างได้เสร็จเหมือนตอนแรก ขาดเฉพาะเพดานเช่นเดียวกันได้เป็นอาคารเรียนทั้งหมด ๔๕ เมตร มี ๖ ห้องเรียน ห้องพักครู ๑ ห้อง ห้องครูใหญ่ ๑ ห้อง และห้องสมุด ๑ ห้อง และในปีเดียวกันนี้ได้งบประมาณจากกรม ๔๐,๐๐๐.-บาท สร้างบ้านพักครู ๑ หลัง
ปีการศึกษา ๒๕๐๖ โรงเรียนได้รับการสนับสนุนจากกรมสามัญให้เข้าโครงการ ค.ม.ส.รุ่นที่ ๑
ต่อมานายขวน สามนคร ได้ลาออกเมื่อวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๐๗ กรมวิสามัญศึกษาได้แต่งตั้ง นายสนิท เสน่ห์มิตร มาเป็นผู้รักษาราชการในตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนนี้ และได้ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๐๗ นายวิชัย สุขอนันต์ จึงรับหน้าที่รักษาการแทนครูใหญ่ต่อไป
จนกระทั่งวันที่ ๑ พฤศจิกายน ๒๕๐๗ ทางจังหวัดได้แต่งตั้งให้นายวิชัย สุขอนันต์ เป็นผู้รักษาการในตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนนี้และแต่งตั้งเป็นครูใหญ่ตั้งแต่วันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๐๘
ต่อมาทางจังหวัดได้สั่งย้ายนายวิชัย สุขอนันต์ ไปดำรงตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนชะอำ คุณหญิงเนื่องบุรี อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี และเดินทางไปรับตำแหน่งเมื่อวันที่ ๘ มิถุนายน ๒๕๐๙ และในคำสั่งเดียวกันได้ย้ายนายชำนาญ นิลสุข ผู้รักษาการตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนชะอำคุณหญิงเนื่องบุรี มาดำรงตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนท่ายางวิทยา และนายชำนาญ นิลสุข เดินทางมารับตำแหน่งครูใหญ่ในวันที่ ๘ มิถุนายน ๒๕๐๙
นายชำนาญ นิลสุข ดำรงตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนนี้ตั้งแต่วันที่ ๘ มิถุนายน ๒๕๐๙ ถึงวันที่ ๑๕ พฤศจิกายน ๒๕๑๗ เป็นระยะเวลาถึง ๘ ปีเศษ ต่อจากนั้นนายชำนาญ นิลสุข ลาออกจากราชการ เพื่อไปสมัครรับเลือกตั้งเป็นผู้แทนราษฎรจังหวัดเพชรบุรี เมื่อวันที่ ๑๒ พฤศจิกายน ๒๕๑๗
ปีการศึกษา ๒๕๑๒ เข้าโครงการ ค.ม.ช. รุ่นที่ ๖
ตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๐๒ – ๒๕๒๙ โรงเรียนได้รับการสนับสนุนจากทางราชการและชุมชนเป็นอย่างมาก โรงเรียนจึงขยายตัวอย่างรวดเร็ว มีนักเรียนเพิ่มมากขึ้น สถานที่เดิมคับแคบไม่สามารถขยายได้
จากนั้นทางจังหวัดเพชรบุรีได้สั่งแต่งตั้งนายสถาน นันทวิสุทธิ์ ผู้ช่วยครูใหญ่ รักษาการในตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนไปพลางก่อน
จนกระทั่งถึงวันที่ ๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๘ ทางกรมสามัญศึกษาได้แต่งตั้งนายแสวง เอี่ยมองค์ ผู้ช่วยอาจารย์ใหญ่โรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรีมาดำรงตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนนี้สืบไป
เนื่องจากที่เดิมคับแคบมีที่ดินเพียง ๑๐ ไร่ ๒ งาน ขยายตัวไม่ออก จึงได้ปรึกษาหารือกับคณะกรรมการโรงเรียน มีผู้ใหญ่เผย ดำขำ เป็นต้นคิดหาซื้อที่ดินแปลงใหม่ อยู่ที่หมู่ ๓ ตำบลท่าคอย จำนวน ๕๐ ไร่ ราคา ๕๐๐,๐๐๐.-บาท (งบประมาณกรมสามัญศึกษา) และชุมชนซื้อเพิ่มให้อีก ๕ ไร่ ๑ งาน ๑๒ ตารางวา ที่ดินจำนวน ๕๐ ไร่ โอนเสร็จเรียบร้อยเมื่อวันที่ ๔ มกราคม ๒๕๒๐ และได้ย้ายนักเรียน ชั้น ม.ศ.๑ จำนวน ๖ ห้องเรียนมาเรียนในที่แห่งใหม่ เมื่อวันที่ ๑ มิถุนายน ๒๕๒๐ โดยชุมชนสร้างอาคารเรียนชั่วคราวให้ ๑ หลัง ๖ ห้องเรียน สิ้นค่าวัสดุก่อสร้างเป็นเงิน ๑๐๐,๑๖๕.๒๕ บาท สร้างโดยค่าแรงชาวบ้านช่วยกัน
กรมสามัญศึกษาอนุมัติให้เปิดเรียนชั้น ม.ศ.๔ ในปีการศึกษา ๒๕๒๐ จำนวน ๒ ห้องเรียน และได้รับงบประมาณจากกรมสามัญศึกษาสร้างอาคารต่างๆในที่ดินแปลงใหม่นี้ คือปีการศึกษา ๒๕๒๐ สร้างอาคารเรียนแบบ ๓๑๘ ค ครึ่งหลัง สร้างหอประชุม โรงอาหารขนาดเล็ก ๑ หลัง สร้างอาคารเรียนชั่วคราว บ้านพักครู บ้านพักภารโรง ห้องน้ำห้องส้วม
ปีการศึกษา ๒๕๒๒ ชุมชนสร้างศาลาไทย ศาลาพระ ขุดสระน้ำ
ปีการศึกษา ๒๕๒๓ สร้างอาคารเรียนแบบ ๓๑๘ ค เต็มหลัง จำนวน ๓,๘๐๐,๐๐๐.-บาท สร้างหอถังเก็บน้ำ (๑๐๐,๐๐๐.-บาท) สร้างห้องน้ำ ๑ หลัง ที่งบประมาณ ๔๐,๐๐๐.-บาท สร้างบ้านพักครู ๒ หลัง งบประมาณหลังละ ๑๕๐,๐๐๐.-บาท เป็นเงิน ๓๐๐,๐๐๐.-บาท ชุมชนสร้างสนามบาสเกตบอล ๒ สนาม สร้างเสาธง ปรับปรุงสนามฟุตบอลเป็นสนามมาตรฐาน ใช้รถเกรด รถบด รถน้ำ ทำสนามอยู่ถึง ๗ วัน โดยการประสานงานของผู้ใหญ่ชลอ อุดมสิน
ปีการศึกษา ๒๕๒๔ สร้างอาคารเรียนแบบ ๓๑๘ ค ๑ หลัง งบประมาณ ๓,๘๐๐,๐๐๐.-บาท ต่อมาคณะกรรมการสมาคมผู้ปกครองและครูฯค้านว่าที่ดินของโรงเรียนอยู่ในลักษณะไม่สวยงาม จึงจัดซื้อที่ดินเพิ่มให้โรงเรียนอีก ๒ ไร่ ๒ งาน ๖ ตารางวา และจัดซื้อได้สำเร็จ เมื่อวันที่ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๒๖ ในสมัย นายไพโรจน์ ร่างน้อย เป็นผู้อำนวยการจึงรวมเป็นที่ดินของโรงเรียนทั้งหมด ๖๗ ไร่ ๓ งาน ๕๐ ตารางวา เป็นเงิน ๒๒๕,๐๐๐.-บาท
วันที่ ๗ พฤษภาคม ๒๕๒๕ กรมสามัญศึกษาได้แต่งตั้งให้นายแสวง เอี่ยมองค์ ผู้อำนวยการย้ายไปดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนพรหมานุสรณ์จังหวัดเพชรบุรี ระหว่างวันที่ ๘ พฤษภาคม ๒๕๒๕ ถึงวันที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๒๕ นายประหยัด จันทรสุขโข ผู้ช่วยผู้อำนวยการ ได้รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน วันที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๒๕ กรมสามัญศึกษาได้แต่งตั้งให้นายไพโรจน์ ร่างน้อย ย้ายมาดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนนี้สืบต่อไป
ปีการศึกษา ๒๕๒๖ กรมสามัญศึกษาได้จัดสรรงบประมาณให้สร้างหอประชุมขนาดใหญ่ ๑ หลัง งบประมาณ ๒,๐๐๐,๐๐๐.-บาท แต่ประกวดราคาเพียง ๑,๓๓๙,๘๒๖.-บาท
ปีการศึกษา ๒๕๒๗ โรงเรียนเข้าโครงการโรงเรียนผู้นำการใช้หลักสูตร และผ่านการประเมินเป็นโรงเรียนผู้นำการใช้หลักสูตร
ปีงบประมาณ ๒๕๒๘ กรมสามัญศึกษาได้จัดสรรงบประมาณสร้างอาคารเรียนแบบ ๓๑๖ ล จำนวน ๑ หลัง เป็นเงิน ๔,๒๐๐,๐๐๐.-บาท และสร้างโรงฝึกงานแบบมาตรฐาน ๑ หลัง เป็นเงิน ๗๕๐,๐๐๐.-บาท
วันที่ ๑ มกราคม ๒๕๓๐ นายไพโรจน์ ร่างน้อย ผู้อำนวยการโรงเรียนได้ขอลาออกจากราชการเนื่องจากรับราชการมานาน จังหวัดได้แต่งตั้งให้นายประหยัด จันทรสุขโข ผู้ช่วยผู้อำนวยการโรงเรียน รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา ตั้งแต่วันที่ ๑ ม.ค. ๒๕๓๐ – ๒๙ ก.ค. ๒๕๓๐
กรมสามัญศึกษาได้แต่ตั้งนายศิลปะชัย ขันธชัย ผู้อำนวยการโรงเรียนชะอำคุณหญิงเนื่องบุรี มาดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา ตั้งแต่วันที่ ๒๙ ก.ค. ๒๕๓๐ ถึงวันที่ ๓๑ ต.ค. ๒๕๓๓
ปีงบประมาณ ๒๕๓๒ กรมสามัญศึกษาได้จัดสรรงบประมาณสร้างบ้านพักครูแบบ๒๐๓/๒๗ จำนวน ๑ หลัง เป็นเงิน ๒๓๐,๐๐๐.-บาท
ปีการศึกษา ๒๕๓๒ โรงเรียนเข้าโครงการนิเทศภายในโรงเรียน
ปีงบประมาณ ๒๕๓๓ โรงเรียนได้จัดสร้างศาลาที่พักกลางสระน้ำ ๑ หลัง
วันที่ ๑ พฤศจิกายน ๒๕๓๓ กรมสามัญศึกษาได้แต่งตั้งให้นายสุวิทย์ พ่วงลาภ ผู้อำนวยการโรงเรียนสายธรรมจันทร์ จังหวัดราชบุรี มารักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา ตามคำสั่งกรมสามัญศึกษา ที่ ๓๕๘๔/๒๕๓๓ ลงวันที่ ๒๕ กันยายน ๒๕๓๓
ปีการศึกษา ๒๕๓๔ ได้โรงเรียนดีเด่นรางวัลพระราชทาน ประจำปีการศึกษา ๒๕๓๔
ปี พ.ศ. ๒๕๓๕-๒๕๓๗ นายกุล ขำทวี ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา
ปี พ.ศ. ๒๕๓๗-๒๕๓๙ นายสมพงษ์ เมธานาวิน ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา
ปี พ.ศ. ๒๕๓๙-๒๕๔๓ นายบุรี แสงศิลา ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา
ปีการศึกษา ๒๕๔๒ ได้รับรางวัลพระราชทาน ประเภทโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดกลาง
ปี พ.ศ. ๒๕๔๓-๒๕๔๖ ว่าที่ร.ท.ยุทธ นุชสวัสดิ์ ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา
ปี พ.ศ. ๒๕๔๖-๒๕๕๒ นายประหยัด จันทรสุขโข ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนท่ายางวิทยา
ปีการศึกษา ๒๕๔๖ เป็นโรงเรียนนำร่องการใช้หลักสูตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช ๒๕๔๔ ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เขตพื้นที่การศึกษาเพชรบุรี เขต ๒
ปีการศึกษา ๒๕๔๙ ได้รับรางวัล โครงการหนึ่งอำเภอหนึ่งโรงเรียนในฝัน
ปีการศึกษา ๒๕๕๐ ได้รับรางวัลโรงเรียนต้นแบบนำยุทธศาสตร์การคิดสู่ห้องเรียนของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ปีการศึกษา ๒๕๕๐ เป็นศูนย์พัฒนาการเรียนการสอนคณิตศาสตร์โรงเรียนในฝันเขตตรวจราชการที่ ๗ จังหวัดเพชรบุรี
ปี ๒๕๖๕ เป็นโรงเรียนคุณภาพ ระดับมัธยมศึกษา